گاهی اوقات شناخت بهترین راه برای دوست داشتن و تربیت فرزندان دشوار است. گاهی متوجه رفتارهایی می شوید که شما را متحیر یا دلخور می کند و یا حتی می ترساند. برای آگاهی از نحوه عملکرد تربیتی و برخورد با کودکان باید اطلاعات مفیدی در زمینه بهداشت روان بدست آورد.
سلامت یا بهداشت روان عبارت از نحوه تفکر ، احساس و عملکرد ما به منظور رویارویی با موقعیت های زندگی است.
بهداشت روان در بردارنده نوع نگاه ما به خودمان ، زندگی مان و افرادی است که آنها را می شناسیم و به آنها علاقمندیم.همچنین به تعیین اینکه چطور استرس را کنترل کنیم ، با دیگران ارتباط برقرار سازیم ، گزینه های خود را ارزیابی کنیم و انتخاب نماییم کمک می کند.سلامت روان هم مانند سلامت جسم در هر مرحله ای از زندگی حائز اهمیت است.
مشکلات بهداشت روان
تشخیص تب در مکودک توسط والدین بسیار آسان است اما شاید تشخیص مشکل روانی او به این سادگی ها نباشد. مشکلات مربوط به سلامت روان را همیشه نمی توان دید اما علائم قابل تشخیص اند.
این مشکلات را می توان تشخیص داد بدلیل اینکه متخصصین بهداشت روان با این علائم و بیماری های مربوط به آنها آشنایی دارند.
برخی از این بیماری ها عبارتند از افسردگی ، اضطراب ، مشکلات خوردن ، نقص توجه و اختلالات بیش فعالی.
متاسفانه بسیاری از جوانان مبتلا به مشکلات روحی روانی هیچ کمی دریافت نمی کنند.کودکان و نوجوانان زیادی هستند که از دوره های استرس هیجانی رنج می برند که با درمان کوتاه مدت رو به بهبود می گذارند اما آن مشکلات الزاما منجر به آنچه تحت عنوان مشکلات بهداشت روان نام دارند ، نمی شوند. اندوه ناشی از ازدست دادن یک عزیز مثالی در این مورد است.
بهداشت روانی یک کودک هیچ ارتباطی با بهره هوشی او ندارد. کودکان با یا بدون مشکلات بداشت روانی IQ متفاوتی دارند.آموزش خاص یکی از سرویس های حمایتی است که مدارس برای کمک به رویارویی با نیاز های منحصر به فرد کودکان و نوجوانانی که انواع مختلفی از مشکلات بهداشت روان را دارند ، فراهم می کنند.نه هر فردی که تحت آموزش خاص قرار دارد مشکل سلامت روان دارد و نه اینکه هر کودک و نوجوان دارای یک مشکلا سلامت روان از آموزش ویژه برخوردار است.
اختلالات هیجانی جدی
عبارت اختلالات هیجانی جدی برای کودکان و نوجوانان به مشکلات سلامت روان اشاره م یکند که بشدت زندگی روزانه و عملکرد آنها را در خانه ، مدرسه و یا در اجتماع مختل می کند.
بدون کمک ، چنین مشکلاتی ممکن است منجر به افت تحصیلی ، روی آوری به مواد مخدر و الکل ، ناسازگاری در خانواده ، یا حتی خود کشی شود.
عوامل
ما همه علل مشکلات سلامت روان در جوانان را نمی شناسیم. اما می دانیم که هم محیط و هم ساختار بیولوژِیک فرد دراین امر دخالت دارد.از جمله علل بیولوژیک می توان به ژنتیک ، عدم تعادلات شیمیایی و صدمه به سیستم اعصاب مرکزی اشاره کرد. این عوامل در علم پزشکی تحت عنوان اختلالات نوروبیولوژیک نامیده می شوند.
بسیاری از عوامل محیطی می توانند کودکان را در معرض خطر قرار دهند. برای مثال کودکانی که با خشونت ، سوء استفاده ، مسامحه ، یا مرگ عزیزان ، طلاق و یا روابط از هم گسیخته مواجه می شوند ، بیشتر در معرض مشکلات سلامت روان قرار دارند.سایر ریسک فاکتورها شامل طرد شدن بعلت نژاد ، جنسیت ، مذهب یا فقر است.
پرورش سلامت روان در کودکان
شما بعنوان والدین ، مسئول سلامت جسمی و روحی فرزندتان هستید. هرگز یک راه مشخص شده و ثابت برای تربیت فرزنان وجود ندارد.شیوهای تربیتی متفاوتند اما همه کسانی که مراقب فرزند شما هستند باید انتظارات فرزند شما را دریابند.کتابهای خوبی در این زمینه وجود دارد که می توانید از آنها برای بهبود تربیت فرزنادنتان استفاده کنید.
اهمیت توجه به بهداشت روانی کودکان
در اینجا به برخی از راهکار های کلی در زمینه تعلیم و تربیت اشاره شده است :
- سعی کنید در کنار رسیدگی و تامین تغذیه مناسب ، ایمن سازی بدن ، و فراهم کردن امکانات ورزشی و غیره ، محیط امن و سالم خانوادگی و اجتماعی را برای فرزندتان فراهم کنید.
- از مراحل رشد کودک آگاهی پیدا کنید تا بیش از حد و یا کمتر از حد لازم از او انتظار نداشته باشید.
- این نکته بسایر حائز اهمیت است که فرزند تان راتشویق کنید احساسات خود را ظاهر کند.اجازه دهید بداند که همه افراد ، درد ، ترس ، خشم و اضطراب را تجربه می کنند. به او کمک کنید عصبانیت خود را بگونه ای مثبت ظاهر کند بدون آنکه متوسل به خشونت شود.
- احترام و اعتماد متقابل را ایجاد کنید. صدای خود را برای او بلند نکنید حتی زمانی که با او توافق ندارید. راههای ارتباطی را باز نگه دارید.
- به حرفهای فرزنداتان خوب گوش دهید. از کلمات و اصطلاحاتی استفاده کنید که برای او قابل فهم باشد.او را به سوال کردن ترغیب نمایید. کاری کنید با شما راحت باشد و مایه دلگرمی اش باشید. تمایل خود را برای صحبت در باره هر موضوعی با او ، نشان دهید.
- به مهارت های خود تان برای حل وکنار آمدن با مشکلات رجوع کنید. آیا شما مثال خوبی در این مورد هستید؟ اگر احساسات و عملکرد فرزندتان مایه دستپاپچگی شما شده یا قادر به کنترل خشم و ناامیدی خودتان نیستید ، کمک بجویید.
- مشوق او در زمینه رشد استعدادهایش باشید و به او کمک کنید محدودیت های موجود را بپذیرد. براساس توانای ها و علائقش ، در تعیین اهداف یاریش کنید.
- موفقیت هایش را جشن بگیرید.
- توانائی های او را با توانمندی های سایر کودکان مقایسه نکنید.
- منحصر بفرد بودن او را بستایید.
- از اینکه وقت خود را صرف او کنید دریغ ننمایید.
- استقلال و خود ارزشی را در او پرورش دهید.
- در رویارویی با فراز و نشیب های زندگی ا و را یاری کنید.
- نشان دهید که به توانایی های در کنترل اوضاع بهنگام مشکلات ، او اعتماد دارید.
- اصول تربیتی را بطور مفید ، دائم و مناسب بکار بندید. (بدانید که تربیت کردن به معنای تنبیه نیست).
- کودکان با یکدیگر متفاوتند.سعی کنید بفهمید چه روشی برای کودک شما مناسب است. بدون توجه به خواست های فرزندتان از رفتار های تربیتی دیگران تقلید نکنید.
- برای کارهای مثبتی که انجام می دهد تایید تان را ابراز کنید.
- به او کمک کنید از اشتباهاتش درس بگیرد.
- بدون قید و شرط او را دوست بدارید و محبت کنید.
- ارزش عذرخواهی برای اشتباه مرتکب شده ، همکاری ، صبر ، بخشش و احترام به دیگران را به او بیاموزید.
- انتظار نداشته باشید بی نقص عمل کنید ، تربیت فرزند ، کار دشواری است.بهداشت روانی همه کودکان حائز اهمیت است.
بسیار ی از کودکان دچار مشکلات سلامت روان هستند.
این مشکلات واقعی و دردناکند و ممکن است شدید باشند. با این حال مشکلات فوق قابل تشخیص و درمانند.
توجه خانواده ها و عملکرد اجتماع به همراه هم می تواند به رفع این مشکلات کمک کند.
کودکان سالم با ورزش مناسب
همه پدران و مادران به این امر واقفند که انجام حرکات ورزشی نه تنها برای سلامت کودک مفید است بلکه باعث رشد مهارت های اجتماعی او گردیده و نیز اعتماد به نفس او را افزایش می دهد و از این رو مایل هستند تا فرزندشان به فعالیت های ورزشی بپردازد اما اغلب آنها نمی دانند که چه ورزشی برای کودکشان مناسبتر است و از چه زمانی باید او را تشویق به ورزش کردن نمود؟
ورزش مناسب
ورزش کودکان
علاقه کودک را مد نظر قرار دهید
مهمترین و بهترین معیار برای انتخاب یک رشته ورزشی مناسب در وهله اول اشتیاق و علاقه کودک می باشد. پس باید در ابتدا توجه کنید که او چه رشته ورزش را دوست دارد. توجه داشته باشید علاقه او در این میان نقش مهمی را بازی می کنید زیرا باعث تقویت انگیزه او گردیده و باعث می شود که موفق تر عمل کند. اما اگر فرزندتان به ورزش خاصی علاقه داشت و شما برعکس به او رشته دیگری را تحمیل نمودید باید منتظر باشید که هر لحظه کودکتان آن را رها نماید و یا اصولاً منتظر هیچ گونه پیشرفتی از سوی او نباشید. پس حتی اگر احساس می کنید و می دانید که این علاقه، علاقه ای گذرا و موقتی است. باز به فرزندتان اجازه دهید که آن را تجربه نماید. گاهی اوقات زمان لازم است تا کودک ورزش مورد علاقه اش را کشف کند.
بر اساس مشکلات شخصیتی کودک ورزش مناسب را انتخاب کنید
در بعضی از کودکان که دچار مشکلاتی در بعضی از زمینه ها هستند مانند کمبود اعتماد به نفس، شرم و خجالت و... انجام یک فعالیت ورزشی مناسب می تواند به رشد این وجود شخصیتی آنها کمک نماید. بنابراین در اینجا لازم است که پدر و مادر ابتدا در پی کشف معضل و کمبودی که کودک از آن رنج می برد باشند و بعد با پیشنهاد ورزش مناسب به او کمک نمایند تا بر آن غلبه کند به عنوان مثال اگر کودک بسیار خجالتی و کمروست ورزش جمعی مانند فوتبال بسکتبال و والیبال به او کمک خواهد کرد تا بر این مشکل فائق شده و مهارت های اجتماعی او را بهبود خواهد بخشید. یا برای کودکی که کمی تهاجمی و خشن است، انجام ورزش هایی مانند جودو و کاراته که باعث تخلیه شدن این انرژی و خشم می گیرد توصیه می شود. حتی والدین عزیز می توانند برای انتخاب رشته ورزشی مناسب با یک مشاور مشورت نمایند.
سن کودک را مد نظر قرار دهید
سومین معیار برای انتخاب یک رشته ورزشی مناسب سن کودک است. شما به عنوان پدر و مادر و بزرگتر باید آگاه باشید که فرزندتان هنوز توان جسمانی زیادی برای بعضی از ورزش های سنگین ندارد و یا هنوز قادر نیست ورزش هایی سنگین ندارد و یا هنوز قادر نیست ورزش هایی را که جمعی بوده و انجام آنها مستلزم داشتن روحیه همکاری و هم زمانی و تعادل و توازن بین اعضای گروه می باشد انجام دهد. (برای سنین پایین ورزش باید آموزشی باشد مانند شنا، ژیمناستیک و... که دراین سن کودک با مقدمات آن آشنا می گردد لازم به ذکر که او می تواند از سن پنج سالگی انجام این فعالیت ها را آغاز نماید.)
از سن پنج سال به بعد چه ورزش هایی را می تواند انجام دهد
تقریباً در این سن کودکان می توانند همه رشته های ورزشی به جز ورزش-هایی مانند تنیس و پینگ پنگ را که در آنها از راکت استفاده می شود و باید هر دو دست چپ و راست به کار گرفته شوند انجام دهند.
در سن هشت تا نه سالگی
کودک علاوه بر ورزش هایی که قبلاً گفته شد می تواند در دوره آموزشی ورزش های تنیس و پینگ پنگ ثبت نام نماید.
همچنین بخوانید : زمان واریز سود سهام عدالت باقی مردم در سال 96 اعلام شد
از انجام چه ورزش هایی باید اجتناب نمود
بدن سازی، وزنه برداری، پرورش اندام و خلاصه تمام ورزش هایی که در آنها روی ماهیچه و عضلات کار می کنند برای کودکان زیانبار هستند باید توجه داشته که این ورزش ها به طور کلی برای همه مضر هستند مخصوصاً برای کودکان زیرا به نحو غیر قابل جبرانی به غضروف هایی که در انتهای هر ماهیچه هستند آسیب می رسانند.
مهرانه سنبلی – کارشناس زبان و ادبیات فرانسه
ورزش کودکان
دوچرخه سواری برای کودکانی که به ورزش علاقه ندارند
سوال:بهترین ورزش برای کودکانی که به ورزش کردن علاقه ای ندارند چیست؟
این امر بستگی به علت عدم علاقه کودکان به ورزش را دارد. اگر فرزند شما ورزش ر ا فعالیتی سخت میداند در این صورت باید او را با ورزشهایی مانند دو چرخه سواری و شنا و پیاده روی به صورت خانوادگی تشویق کنید.از ورزش کردن یا رقابت با کودکانی که آنها را نمی شناسد دوری کنید.
از پیاده روی در راه مدرسه می توانید شروع کنید.
در انگلستان پیشنهاد می شود که کودکان برای ورزش کردن, مسیر مدرسه تا منزل را با دوچرخه طی می کنند و مدارس می بایست برای نظارت بر انجام پیاده روی های روزانه در بچه ها، همکاری کنند. این روش هم نوعی ورزش است و هم کودکان را به این امر ترغیب می کنند.
برای شروع ورزش روزانه کودکان حتما از قبل برنامه ریزی کنید.
الف. تعریف:
آموزش توالت رفتن (Toilet training) یعنی تعلیم کودک در زمانی که پیغام های ادرار کردن و حرکت روده را درک کرده و از لگن کودک یا توالت در زمان مناسب استفاده نماید. زمانی آموزش توالت رفتن شروع میشود که کودک آماده باشد. در صورتی که آموزش قبل از آمادگی کودک شروع شود، این مسأله منجر به مبارزه بین والدین و کودک میشود، و مدت لازم برای آموزش کودک افزایش می یابد. توانایی کنترل عضلات مثانه و روده با رشد و تکامل مناسب کودک، حاصل میگردد. در کودک زیر 12 ماه، هیچ کنترلی بر حرکات مثانه و روده وجود ندارد. در سنین 12 تا 18 ماهگی، کنترل بسیار کمی پدید می آید. اکثر کودکان تا سن 24 الی30 ماهگی قادر به بدست آوردن کنترل مثانه و روده نمیباشند. سن متوسط "آموزش توالت رفتن" 27 ماهگی است. پسرها "آموزش توالت رفتن" را در مقایسه با دخترها دیرتر شروع و پایان میدهند. 15% کودکان در سن 3 سالگی و 4% آنها در سن 4 سالگی هنوز یادگیری کامل ندارند. همیشه باید به خاطر داشته باشید با این آموزش ها کودک به طور ناگهانی یاد نمی گیرد که خودش را خیس نکند و این کار احتیاج به زمان دارد. روند آموزش 3 تا 6 ماه طول میکشد.
آموزش توالت یک نقطه عطف در تکامل کودک است. یادگیری زمانی روی میدهد که تواناییهای جدید فیزیکی، کلامی و اعتماد به نفس به سرعت در حال پیشرفت است.
درحین "آموزش توالت رفتن" باید کلمات و روشهای آموزشی در والدین، مادر بزرگها و پرستار کودک یکسان باشد تا کودک گیج نشود.
یافته های فیزیکی زیر نمایانگر آنند که کودک آمادگی "آموزش توالت رفتن" را داراست. کودک شما باید قادر باشد؛
• به خوبی راه رود تا لگن را پیدا کند
• به شما بگوید نیاز به توالت دارد
• عضلات لازم برای رفتن به توالت را کنترل نماید
هیچگاه تحت تأثیر سایر افراد ( دوست، همکار، فامیل،.. )؛ آموزش را شروع نفرمایید؛ صرفأ به نشانه های کودک خود توجه نمایید. علایمی که نشان میدهد کودک ممکن است آماده "آموزش توالت رفتن" باشد شامل موارد ذیل است؛
• از شما بخواهد پوشکش را عوض کنید یا به شما بگوید در حال دفع مدفوع یا ادرار کردن است
• کودک درک کلامی در رابطه با روند ادرار کردن دارد
• قادر به دنبال کردن دستورات ساده است، نظیر کتاب را بیاور، به اتاق برو
• اگر کودک قبل از ادرار یا مدفوع کردن، در حالیکه پوشک دارد، شما را آگاه سازد؛ وی آماده "آموزش توالت رفتن" است
• از کثیف یا خیس بودن پوشک احساس ناراحتی نماید
• از کپی برداری رفتار والدین و کودکان بزرگتر لذت ببرد
• قادر به نشستن و بلند شدن از لگن است
• قادر به درک اشیاء پیرامون خود در محیط منزل باشد
• قادر است با حداقل کمک زیر شلواری خود را در بیاورد و بپوشد
• شما را هنگام توالت رفتن دنبال نماید و کنجکاو است که چگونه از توالت استفاده میشود
• دفع مدفوع منظم، نرم و شکل یافته دارد
• میخواهد توالت رود تا والدین او را تشویق نمایند
• کم کم نسبت به پوشک بی علاقه شده و تمایل دارد آن را در زمانی که خیس یا کثیف است باز کند
• حداقل پوشک را تا 2 ساعت پس از تعویض خشک نگاه دارد، این نشان میدهد ظرفیت مثانه افزایش یافته است
نیازی نیست که برای شروع تمام خصوصیات فوق وجود داشته باشد. روند کلی تکاملی کودک به شما میگوید که کی شروع کنید.
زمانی که شما تصمیم به "آموزش توالت رفتن" میگیرید، میباید از توالت یا لگن کودک استفاده نمایید. مزیت لگن کودک نسبت به توالت آنست که متحرک بوده، کودک با آن آشناتر است. سعی کنید درک نمایید کودک با کدام یک راحت تر است. بهتر است قبل از شروع، با کودک یک کتاب در رابطه با"آموزش توالت رفتن" بخوانید. آموزش باید به صورت پیوسته و منظم باشد تا کودک سردرگم نشود. شروع در فصل تابستان به علت تعویض راحت لباس آسانتر است. روزی را برای شروع انتخاب کنید، که کار دیگری نداشته باشید و در منزل هستید. محیط دستشویی را برای کوچولوها جذاب کنید.
شکل 1. لگن مخصوص کودک.
بهتر است هنگام خرید کودک را با خود ببرید تا نظر بدهد؛ در این صورت به لگن علاقهمند میشود و از آن بیشتر استفاده میکند. لگن بهتر است زیبا و خوش آب و رنگ باشد.
برخی کودکان از صدای بلند سیفون میترسند. پس اجازه دهید خودش سیفون را بکشد و این کار را به نوعی بازی تبدیل کنید تا ترسش بریزد.
باید به کودک اجازه دهید با لگن مخصوص بازی کند، در ابتدا با لباس سپس بدون پوشک روی آن بنشیند، به این ترتیب کودک به لگن عادت میکند.
کودک بیش از 5 دقیقه روی لگن ننشیند؛ زیرا در این حالت برای وی جنبه تنبیه خواهد داشت. گاهی پس از پوشک کردن کودک مجدد مدفوع دفع میکند. در این حالت نباید کودک را تنبیه یا سرزنش نمایید.
کودک می باید هر زمان خواست از روی لگن بلند شود. نباید به زور او را روی لگن نگاه دارید.
در زمانی که کودک روی لگن نشسته به وی اسباب بازی دهید.
کودکان اغلب کنترل مدفوع را قبل از ادرار یاد میگیرند.
اگر کودک شما زمان مشخصی جهت دفع مدفوع دارد ( مثلأ پس از غذا )، شما میتوانید کودک خود را در آن زمان از روز بر روی لگن بگذارید. اگر کودک در زمان دفع مدفوع رفتار خاصی دارد ( ساکت میشود، به گوشه ای میرود )، شما میتوانید در آن زمان سعی نمایید کودک را بر روی لگن قرار دهید.
اگر کودک شما میخواهد روی لگن بنشیند، در این حالت شما در کنار او نشسته، با او حرف بزنید یا برایش کتاب بخوانید.
بهتر است از کلمات خاصی برای "آموزش توالت رفتن" استفاده کنید که جنبه کودکانه داشته باشد؛ و به کودک یاد دهید در زمانی که نیاز به توالت دارد از این کلمات استفاده نماید. کلمات تحقیر کننده نظیر " کثیف" یا "بو گندو" را در رابطه با "آموزش توالت رفتن" بکار نبرید.
اگر قبل از ادرار کردن یا دفع مدفوع از لگن بلند شد، آرام باشید و غرولند نکنید. بار دیگر سعی کنید. اگر کودک مؤفق به استفاده از لگن شد، حسابی تشویقش کنید ( کف بزنید، در آغوشش بگیرید، بخندید).
گاهی کودک دوست دارد به عروسکش آموزش توالت رفتن دهد. برایش عروسک تهیه نمایید و اجازه دهید تا از این کار لذت ببرد.
اگر کودک در طول روز نیاز به توالت رفتن دارد، به او بگویید چند لحظه صبر کرده و سپس به توالت برود. این کار موجب تمرین کنترل ادرار در کودک و بهبود ظرفیت مثانه میگردد.
توالت رفتن را جزء برنامه روزانه کودک قرار دهید.
یبوست "آموزش توالت رفتن" را مشکلتر میسازد. بنابراین جهت پیشگیری از آن به کودک فیبر غذایی و مایعات فراوان دهید. برای کودکانی که از آشامیدن خودداری میکنند مصرف غذاهایی مانند سوپ مفید خواهد بود.
به کودک شستشوی دست را آموزش دهید.
به دنبال شروع استفاده از لگن، کودک را به صورت منظم به توالت ببرید.
شما ممکن است بخواهید از زیر شلواری آموزشی استفاده نمایید. پوشیدن زیر شلواری علامت بزرگ شدن کودک است. استفاده از پوشک به دنبال شروع آموزش برای کودک ممکن است جنبه گیج کننده داشته باشد.
چنانچه کودک شما زیر شلواری آموزشی خود را بطور تصادفی کثیف کرد، آرام باشید و او را تهدید نکنید؛ بالعکس رفتار حمایتی داشته باشید و بگویید " خیلی خوب عزیزم، مسأله ای نیست".
برای هر قدم او را تشویق کنید یا به او جایزه دهید و این کار را ادامه دهید (برای درآوردن زیر شلواری، نشستن روی لگن و استفاده از لگن ). چنانچه والدین نشان دهند که از کودک به خاطر استفاده از لگن راضی هستند، کودک برای استفاده بعدی تمایل بیشتری خواهد داشت.
کودک را به دلیل آنکه کارهایش را به تنهایی انجام میدهد تشویق کنید. این عمل موجب مستقل شدن کودک میشود.
با بزرگتر شدن کودک، او یاد میگیرد پس از هر بار توالت رفتن خود را پاک کند و دستانش را بشوید. به دخترها آموزش دهید از جلو به عقب خود را پاک نمایند تا میکروبهای روده به ناحیه ادراری آورده نشود.
به یاد داشته باشید کودکان متفاوتند و هر یک روش خود را در "آموزش توالت رفتن" دارند. اگر دیدید آموزش به خوبی پیش نمیرود، آن را به مدت چند هفته به تعویق انداخته، مجددأ کودک را پوشک کنید. در کل آرام باشید و در "آموزش توالت رفتن" عجله نکنید. بدانید "آموزش توالت رفتن" مسابقه یا امتحان نیست.
از استحمام کودک بلافاصله بعد از هر بارخیس و یا کثیف شدن او خودداری کنید زیرا برخی از کودکان یاد می گیرند که حمام کردن درست بعد از این عمل خواهد بود.
اکثر کودکان تا سن 3 یا 4 سالگی کنترل مدفوع و نیز ادرار در طول روز را دارا میباشند. در صورت کثیف کردن با مدفوع یا خیس کردن در طول روز با پزشک کودک خود مشورت کنید.
کنترل کامل شبانه در سن 4 یا 5 سالگی پدید می آید. چنانچه کودک شما پس از سن 5 سالگی همچنان شب ادراری دارد، با پزشک کودک خود مشورت کنید.
حتی زمانی که کودک شما "آموزش توالت رفتن" دیده است، ممکن است گاهی به صورت طبیعی تصادفأ کثیف یا خیس کند (زمانی که هیجان زده است یا به شدت مشغول بازی است ) یا به علت بیماری یا شرایط احساسی دچار وقفه شود. مثالهای شرایط احساسی شامل جابجایی به منزل جدید، تغییر مکان خواب کودک مثل انتقال او از اتاق خواب والدین به اتاق خواب شخصی، بیماری یا مرگ در خانواده وتولد نوزاد جدید است. در واقع زمانی که شما منتظر یک رخداد به زودی هستید، برای "آموزش توالت رفتن" مناسب نبوده و بهتر است آن را به وقت آرام دیگری موکول نمایید.
از کودک بخواهید قبل از رفتن به رختخواب ادرار کند و در زمان خواب از آشامیدن زیاد پرهیز نماید.
شکل 2. آموزش توالت رفتن باید همراه با تفریح باشد.
از کودک خود در حین گردش و بازی طولانی بپرسید آیا تمایل به توالت رفتن دارد؟
مشکلات مرتبط با توالت رفتن است شامل موارد ذیل است؛
خون در ادرار یا مدفوع،
درد در زمان توالت رفتن،
دفع مدفوع بسیار سخت باشد،
مدفوع خیلی آبکی،
افزایش یا کاهش بارز دفعات ادرار یا مدفوع.
و. آموزش توالت رفتن شبانه:
تصور نکنید چون کودک در طول روز قادر به کنترل ادرار خود است، شب ها نیز نباید جای خود را خیس کند. معمولأ کودک در ابتدا توالت رفتن روزانه را قبل از خیس نکردن شبانه فرا میگیرد. اکثر کودکان تا سن 5 سالگی هنگام خواب جای خود را خیس می کنند. ده درصد کودکان هنوز در سنین مدرسه ابتدایی چنین خصوصیتی دارند.
زمانی که شما میخواهید در رابطه با پوشک کودک خود تصمیم بگیرید، به نکات زیر توجه فرمایید:
• اگر کودک هر روز با پوشک خیس بیدار میشود، آماده گرفتن از پوشک شبانه نیست. اگر کودک را در این حالت شب پوشک نکنید، تخت او در صبح خیس خواهد بود.
• چنانچه پوشک کودک معمولأ صبح ها خشک است، یا درست قبل از بلند شدن خیس شود ( پوشک خیس و ادرار گرم )؛ ممکن است آماده گرفتن از پوشک شبانه باشد.
• چنانچه کودک شب ها سعی میکند به توالت رود یا از شما کمک بگیرد، شما میتوانید "آموزش توالت رفتن شبانه" را شروع کنید.
ناباروری را این طور تعریف کرده اند: ناتوانی یک زوج در باردار شدن پس از یک سال رابطه زناشویی بدون استفاده از روش های جلوگیری از بارداری. اخیرا گام های بلندی در رابطه با تشخیص و درمان ناباروری برداشته شده است و حدود 65 درصد از زوج های نابارور با استفاده از روش های درمانی موجود، صاحب فرزند شده اند.
ناباروری در ده تا پانزده درصد از زوج ها دیده می شود
ناباروری در ده تا پانزده درصد از زوج ها دیده می شود. علل ناباروری می تواند مربوط به زن یا مرد و یا هر دو باشد. حدود 40 درصد از مشکلات ناباروری مربوط به مردان، 40 درصد مربوط به زنان و حدود 10 درصد مربوط به هر دو است. در 10 درصد از زوج ها نیز عامل ناباروری مشخص نیست، به عبارت دیگر در این زوج ها هر دو نفر با توجه به انجام آزمایش های موجود مشکلی ندارند، ولی به علل نامشخصی بچه دار نمی شوند.
اختلال در تخمک گذاری، علت عمده ناباروری در زنان است. بدون عمل تخمک گذاری لقاح انجام نمی شود و بنابراین زن باردار نمی شود. بعضی از زن ها ممکن است تخمک گذاری نکنند و یا به طور نامنظم و کم تخمک گذاری کنند و بنابراین ممکن است یا عادت ماهیانه نداشته باشند و یا عادت ماهیانه آنها کم و نامنظم باشد و حتی بعضی خانم ها با آنکه دارای عادت ماهیانه منظم هستند، دارای اختلال در تخمک گذاری هستند.
در بعضی زنان، لوله های رحمی به طور کامل و یا ناقص بسته است، در نتیجه اسپرم به تخمک نمی رسد. بسته بودن لوله های رحمی می تواند به دلیل عفونت، آندومتریوز و یا چسبندگی هایی پس از عمل جراحی باشد. همچنین ممکن است این لوله ها پس از یک حاملگی خارج رحمی بسته شوند.
آندومتریوز حالتی است که در آن دیواره داخلی رحم (آندومتر) رشد می کند و از رحم بیرون می رود و لوله های رحمی را نیز می پوشاند و حتی آنها را می بندد و در عمل تخمک گذاری، اختلال به وجود می آورد.
ناهنجاری های گردن رحم می تواند سبب ناباروری شود که از آن جمله می توان به مشکلات مربوط به ساختمان بدن، عفونت های گردن و رحم و یا کیفیت نامناسب ترشحات رحم اشاره کرد. از طرفی تومورهای بدخیم رحم و یا بعضی جای زخم های موجود در دیواره رحم مسبب ناباروری است.
مشکلات مربوط به دستگاه ایمنی بدن و عوامل ایمونولوژیک نقش مهمی در ایجاد ناباروری دارند. تشخیص و درمان این گونه بیماران مشکل است. در بعضی خانم ها، ماده ای به نام آنتی بادی علیه اسپرم مرد ترشح می شود که اسپرم ها را از بین می برد و یا آنها را غیرفعال می کند و یا حتی سبب سقط خودبخودی جنین در بعضی از بارداری ها می شود.
به طور طبیعی، در بیضه مرد اسپرم تولید می شود و به هنگام انزال از وی خارج می شود. موارد زیر، شانس لقاح را کم کرده و مرد نابارور محسوب می شود:
گاهی ممکن است پس از معاینات دقیق پزشکی، زن و شوهر کاملا سالم تشخیص داده شوند، ولی به علل ناشناخته ای بارور نشوند
– تعداد کم اسپرم
– عدم بلوغ اسپرم
– شکل غیرطبیعی اسپرم
– حرکت نامناسب اسپرم
علل ناباروری می تواند مربوط به زن یا مرد و یا هر دو باشد
– بیماری های عفونی: بیماری های عفونی مانند بیماری اوریون سبب عفونت مجاری تناسلی یا التهاب و از بین رفتن بیضه ها در مرد می شوند.
– اختلالات هورمونی: تولید نامناسب هورمون های FSH و LH بر تولید هورمون مردانه یا تستوسترون و تولید اسپرم تأثیر منفی دارند.
– مشکلات مربوط به دستگاه ایمنی بدن: در بدن بعضی مردان، علیه اسپرم خودشان ماده ای به نام آنتی بادی تولید می شود که سبب کاهش حرکت اسپرم یا به هم چسبیدن آنها می شود.
بعضی عوامل نظیر بسته بودن لوله های خروج اسپرم (دفران، اپیدیدیم) سبب ناباروری در مردان می شود. بسته شدن لوله های خروج اسپرم می تواند به علل مادرزادی، نقص ژنتیکی، عفونت ها یا التهاب های دستگاه ادراری- تناسلی باشد. البته جای جراحی های قبلی نیز می تواند این لوله ها را ببندند.
از جمله عوامل دیگر ناباروری در مردان واریکوسل است. در این حالت رگ های درون کیسه بیضه گشاد می شود و کیفیت اسپرم کاهش می یابد.
عوامل دیگری نظیر ناتوانی جنسی و یا انزال زودرس نیز می تواند عامل نازایی در مردان باشد.
علل ناباروری ژنتیکی
علل ناباروری اعم از مشکلات هورمونی و چاقی تا غیر طبیعی بودن سلول های جنسی (تخمک و اسپرم) همگی می تواند به نوعی تحت تاثیر عوامل ژنتیکی باشند، برای مثال استعداد چاقی، ابتلا به عفونت و حتی لزوم انجام یک جراحی که بهناباروری می انجامد، همگی می توانند به عوامل ژنتیکی مربوط باشند. امروزه مطالعات بر روی ژن های خاص در انسان و مدل های آزمایشگاهی تا حدودی تاثیر عوامل ژنتیکی بر ناباروری را آشکار ساخته اند.
بعضی از عوامل ژنتیکی بر ناباروری مردان تاثیر می گذارند، در حالی که بعضی عوامل دیگر بر روی هر دو جنس و یا فقط بر روی زنان تاثیر گذارند، برای مثال جابجایی های کروموزومی می تواند بر روی مردان و زنان تاثیر بگذارد، اما سندروم کلاین فلتر که در آن ترکیب کروموزوم های جنسی به صورت XXY در می آید تنها مختص مردان است و سندروم ترنر که در آن بیمار فقط دارای کروموزوم جنسی X است، تنها مختص زنان است.
گاهی ممکن است پس از معاینات دقیق پزشکی، زن و شوهر کاملا سالم تشخیص داده شوند، ولی به علل ناشناخته ای بارور نشوند. اگرچه معمولا بعد از دو سال تعداد زیادی از این زوج ها بچه دار می شوند، اما تعدادی از آنها حتی بعد از گذشت سه سال بدون استفاده از روش های پیشگیری بچه دار نمی شوند، در این صورت باید تحت درمان قرار بگیرند.
یکی از علل ناباروری در مردان واریکوسل است
متناسب با دلایل مختلفی که برای ابتلا به ناباروری در مردان و زنان وجود دارد، شیوه های مختلفی برای درمان وجود دارد.
این شیوه در مورد زنانی به کار گرفته می شود که مبتلا به اختلال در تخمک گذاری هستند و برای به دست آوردن تعداد کافی تخمک به منظور انجام سیکل درمانی، نیازمند استفاده از روش هایی مانند IUI، IVF و ICSI می شوند. به این ترتیب آنها در دوره های درمانی که پیش رو دارند، با استفاده از دارودرمانی و هورمون درمانی اختلال تخمک گذاری را پشت سر می گذارند.
در شیوه میکرواینجکشن که یک شیوه تخصصی و موثر برای درمان ناباروری با علت مردانه است، پیش از هر چیز تخمدانها توسط داروهای محرک تخمک گذاری تحریک می شوند و پس از آماده سازی تخمک ها، یک اسپرم در شرایط آزمایشگاهی خاص به داخل تخمک تزریق می شود و تقریبا پس از 48 ساعت، جنین های تقسیم شده و مناسب به داخل رحم زن انتقال داده می شود.
IVF که از آن با عنوان لقاح خارج رحمی یاد می شود، یکی از شیوه هایی است که برای درمان نازایی مورد استفاده قرار می گیرد.
در این شیوه ، باروری در محیط آزمایشگاه انجام می شود. این روش در شرایطی که لوله های رحمی آسیب دیده باشند یا اختلال در عملکرد آنها مشاهده شود، از سوی پزشک متخصص به بیمار توصیه می شود. این شیوه نه تنها در مورد زنان مبتلا به مشکلات و اختلالات تخمدانی، بلکه در برخی موارد درباره ناباروری ها با علت مردانه نیز به زوج ها توصیه می شود.
در شیوه درمانی IUI ، اسپرم های فعال پس از جداسازی و آماده سازی به شکل مصنوعی همزمان با تحریک تخمک گذاری به رحم هدایت می شوند. در این شیوه از آنجا که تحریک تخمک گذاری با سونوگرافی های متعدد در روزهای متوالی یا با اندازه گیری هورمون های جنسی موجود در ادرار مشخص می شود و متناسب و همزمان با ورود اسپرم این اتفاق انجام می شود، بنابراین احتمال بارداری و باروری زیاد است.
گاهی پیش می آید که زوج ها پس از بررسی های مختلف و تجربه روش های درمانی متعدد به این نتیجه می رسند که باید از شیوه های جایگزینی برای درمان ناباروری و نازایی از قبیل استفاده از تخمک ، جنین اهدایی و یا رحم جایگزین استفاده کنند. در این شرایط در صورت احراز ضرورت درمان به روش جایگزین، مرکز درمانی برای انتخاب اهداکنندگان و دریافت کنندگان شرایطی را در نظر می گیرد که در صورت برآورده شدن آنها، مشاوره نهایی برای انجام کار با متخصصان رشته های مختلف زنان و زایمان، جنین شناسی، آندرولوژی، غدد، داخلی، ژنتیک، عفونی و روانپزشکی انجام می گیرد.
زوج ها برای درمان ناباروری باید به مراکز معتبر و مجاز در زمینه درمان ناباروری مراجعه کنند. مراکزی که در آنها متخصصناباروری مردان، متخصص ناباروری زنان و جنین شناس وجود داشته باشند و مشکلات و عللی که باعث ناباروری در مردان و زنان می شود به طور کامل بررسی شود.
بهترین مراکز، مراکزی هستند که تمامی این بخش ها در آنها وجود داشته باشد و به صورت تیمی برای درمان ناباروریاقدام کنند. در این شرایط بیمار مجبور نیست برای انجام آزمایش های مختلف و تکمیل پرونده اش به مراکز درمانی مختلف مراجعه کند. مراکزی که در وهله اول، تشخیص درستی از ناباروری و دلایل ناباروری مراجعان خود داشته باشند و با بهترین انتخاب برای درمان آنها اقدام کنند.
به طور کلی مراکز درمانی داریم که موفقیت در آنها 10 درصد است و مراکزی که موفقیت در آنها بیش از 30 درصد است. مشخص است که اگر به مراکز درمانی دوم مراجعه شود، نتیجه بهتری به دست خواهد آمد. بنابراین با مشاوره با پزشک و انجمن ناباروری می توان با مراکز معتبر و صاحب نام در زمینه درمان آشنا شد و برای درمان به آنها مراجعه کرد.
زوج های نابارور باید توجه داشته باشند که در حال حاضر 50 مرکز برای درمان ناباروری با حضور متخصصان مختلف در کشور فعالیت می کنند که انتخاب بهترین آنها باید با مشاوره و بررسی با صاحب نظران این حوزه انجام شود، چرا که مراجعه به مرکزی که توانایی کامل در تشخیص و انتخاب درمان مناسب برای زوج ها را نداشته باشد، صرفا تلف کردن وقت مفید، صرف هزینه های گزاف و در نهایت تشخیص نادرست علت ناباروری و دستکاری های بیهوده بدن زن و شوهر است که هر کدام می تواند اثرات منفی بر روند درمان ناباروری آنها داشته باشد.
منبع:بیتوته